που λογοκρίθηκε στη χώρα μας λίγο μετά το τέλος της Χούντας. Ένα φιλμ που σκανδάλισε το κοινό και άνοιξε τον δρόμο της αλλαγής των κινηματογραφικών, και όχι μόνο, ηθών
17 Απριλίου του 1975. Βρισκόμαστε στο πρώτο έτος της
μεταπολίτευσης, εννιά μόλις μήνες μετά το τέλος της επταετίας της
Χούντας. Η Κυβέρνηση της Εθνικής Ενότητας του Κωνσταντίνου Καραμανλή
κάνει τα δειλά της βήματα χωρίς όμως να έχουν ακόμη αλλάξει τα ήθη και
οι νοοτροπίες στα εν Ελλάδι δρώμενα.
Λίγες μέρες πριν την μεγαλειώδη πορεία της 21ης Απριλίου και την τότε εισβολή των διαδηλωτών στην Αμερικανική πρεσβεία, λαμβάνει χώρα ένα περιστατικό που μπορεί να μην έχει τύχει της προβολής που του αξίζει, είναι όμως ενδεικτικό της περιόδου που πλέον ζει και αναπνέει μέσα στην προσδοκία, αλλά και τις ταραχές. Μιλάμε φυσικά για τη λογοκρισία μιας ταινίας - ορόσημο, της Εμμανουέλας της πρώτης.
Λίγες μέρες πριν την μεγαλειώδη πορεία της 21ης Απριλίου και την τότε εισβολή των διαδηλωτών στην Αμερικανική πρεσβεία, λαμβάνει χώρα ένα περιστατικό που μπορεί να μην έχει τύχει της προβολής που του αξίζει, είναι όμως ενδεικτικό της περιόδου που πλέον ζει και αναπνέει μέσα στην προσδοκία, αλλά και τις ταραχές. Μιλάμε φυσικά για τη λογοκρισία μιας ταινίας - ορόσημο, της Εμμανουέλας της πρώτης.
Ας κάνουμε εδώ μια σύντομη παρένθεση για να σταθούμε στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα.
Η λογοκρισία, η πρώτη της μεταπολίτευσης για αισθησιακό έργο, έλαβε χώρα τρεις μόλις μήνες μετά τις 24 Φεβρουαρίου του 1975 όταν και εκδηλώθηκε αυτό που έμεινε στην ιστορία ως "πραξικόπημα της πιτζάμας".
Χουντικοί αξιωματικοί με επικεφαλής τον υποστράτηγο Παπαδάκη, συμμαθητή του Ιωαννίδη, τον ταξίαρχο Ντερτιλή, τον ταξίαρχο Μανιάτη που οργάνωσε το πραξικόπημα στην Κύπρο και λοιπούς "συμμάχους" τους, κινήθηκαν όχι για να ανατρέψουν την κυβέρνηση (οι συνθήκες και οι συσχετισμοί δεν το επέτρεπαν) αλλά για να διαπραγματευθούν μια γενική αμνηστία για τα μικρά και μεγάλα εγκλήματα της Χούντας.
Σε πρώτη φάση συνελήφθησαν 37 αξιωματικοί, οι οποίοι τέθηκαν σε διαθεσιμότητα, ενώ σε σύντομο χρονικό διάστημα αποστρατεύθηκαν άλλοι 200 ανώτατοι και ανώτεροι αξιωματικοί. Η συνωμοσία των Ιωαννιδικών αξιωματικών αποκαλύφθηκε από ένα δίκτυο νομιμοφρόνων αξιωματικών, που είχε αναπτύξει μέσα στο στράτευμα ο Αβέρωφ, αμέσως μετά την μεταπολίτευση.
Τα γεγονότα συνοδεύονται από πορείες αριστερών που διεκδικούν περισσότερη δημοκρατία και από άκρατη καταστολή εκ μέρους των αστυνομικών δυνάμεων εν μέσω αλλεπάλληλων συγκρούσεων.
Όλα αυτά δείχνουν το κλίμα της εποχής, ενώ αξίζει να σημειώσουμε ότι στις 22 Ιουλίου της ίδιας χρονιάς, τοποθετούνται δώδεκα ωρολογιακές βόμβες στην Αθήνα και τον Πειραιά. Λίγες μέρες μετά η αστυνομία ανακοινώνει την εξάρθρωση νεοφασιστικής οργάνωσης. Εννέα άτομα παραπέμπονται στον εισαγγελέα:
Ν. Μιχαλολιάκος, Αλ. Μαριούκλας, Δ. Παπουτσάς, Γ. Ηλιόπουλος, Λογγίνος Παξινόπουλος, Αχ. Παγώνης, Αθ. Καρακατσάνης, Θ. Μάρης, Ι. Γιαννακόπουλος. Τελικά σε δίκη θα παραπεμφθούν μόνο για παράνομη κατοχή, κατασκευή και παράδοση εκρηκτικών οι: Ν. Μιχαλολιάκος, Γ. Ηλιόπουλος, Δ. Παπουτσάς και Αλ. Μαριούκλας.
Πώς σχετίζονται όλα τα παραπάνω με την "Εμμανουέλα" και τη θρυλική Σίλβια Κριστέλ; Εν πολλοίς, είναι αλληλένδετα.
Γιατί οι διαδηλώσεις στον δρόμο και η μάχη με τα σταγονίδια του φασισμού έφεραν τη δημοκρατία και η Σίλβια στις αίθουσες προκάλεσε την σταδιακή άρση της λογοκρισίας.
Κάπως έτσι, στις 17 Απριλίου του 1975 λοιπόν, το δημοκρατικό πλέον πολίτευμα της χώρας, αποφάσισε να απαγορεύσει την προβολή του πρώτου "επεισοδίου" της σειράς ταινιών που διαπαιδαγώγησε ερωτικά γενιές και γενιές ανδρών και γυναικών, όπως δεν μας διαπαιδαγώγησε κανένα σχολείο (το ζήτημα της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία θα το θίξουμε σε άλλο άρθρο).
Εμείς άλλωστε, οι εκπρόσωποι της γενιάς των νέων "τριαντάρηδων", έχουμε συνδεθεί άρρηκτα με την περσόνα των περίφημων ταινιών που καθόρισαν το τι σημαίνει ερωτικός κινηματογράφος.
Στο "Ιστορικό και μουσικό λεύκωμα της Καθημερινής", διαβάζουμε:
"Ο πρόεδρος, ο εισαγγελέας και οι σύνεδροι του δικαστηρίου που δικάζει την υπόθεση της ερωτικής ταινίας "Εμμανουέλα", παρακολουθούν σε ιδιωτική προβολή το έργο προκειμένου να μορφώσουν ανέτως προσωπική άποψη επί του θέματος. Κατά τη διάρκεια της δίκης, καθηγητές Πανεπιστημίου καταθέτουν ότι η ταινία "τιτρώσκει βαναύσεως την κοινώς παραδεδειγμένη παρ' ημίν ηθικήν" και "διεγείρει τον σεξουαλικό ίμερο". Τελικά η ταινία απαγορεύεται ως άσεμνη ενώ οι αιθουσάρχες αθωώνονται".
Με λίγα λόγια η πρώτη Εμμανουέλα κατάφερε να επιτύχει τον στόχο της, να "διεγείρει", δηλαδή τον "σεξουαλικό ίμερο" αλλά θεωρήθηκε πολύ προκλητική για τα δεδομένα του καιρού εκείνου.
Για να είμαστε απολύτως ακριβείς, η πρώτη ταινία του Just Jaeckin βγήκε στους γαλλικούς κινηματογράφους στις 26 Ιουνίου του 1974 και ήρθε με μικρή καθυστέρηση στην Ελλάδα. Οι ελληνικές εφημερίδες της εποχής κάλυψαν το θέμα αναμεταδίδοντας τις αντιδράσεις από όλες στις χώρες στις οποίες γινόταν η προβολή.
Η λογοκρισία, η πρώτη της μεταπολίτευσης για αισθησιακό έργο, έλαβε χώρα τρεις μόλις μήνες μετά τις 24 Φεβρουαρίου του 1975 όταν και εκδηλώθηκε αυτό που έμεινε στην ιστορία ως "πραξικόπημα της πιτζάμας".
Χουντικοί αξιωματικοί με επικεφαλής τον υποστράτηγο Παπαδάκη, συμμαθητή του Ιωαννίδη, τον ταξίαρχο Ντερτιλή, τον ταξίαρχο Μανιάτη που οργάνωσε το πραξικόπημα στην Κύπρο και λοιπούς "συμμάχους" τους, κινήθηκαν όχι για να ανατρέψουν την κυβέρνηση (οι συνθήκες και οι συσχετισμοί δεν το επέτρεπαν) αλλά για να διαπραγματευθούν μια γενική αμνηστία για τα μικρά και μεγάλα εγκλήματα της Χούντας.
Σε πρώτη φάση συνελήφθησαν 37 αξιωματικοί, οι οποίοι τέθηκαν σε διαθεσιμότητα, ενώ σε σύντομο χρονικό διάστημα αποστρατεύθηκαν άλλοι 200 ανώτατοι και ανώτεροι αξιωματικοί. Η συνωμοσία των Ιωαννιδικών αξιωματικών αποκαλύφθηκε από ένα δίκτυο νομιμοφρόνων αξιωματικών, που είχε αναπτύξει μέσα στο στράτευμα ο Αβέρωφ, αμέσως μετά την μεταπολίτευση.
Τα γεγονότα συνοδεύονται από πορείες αριστερών που διεκδικούν περισσότερη δημοκρατία και από άκρατη καταστολή εκ μέρους των αστυνομικών δυνάμεων εν μέσω αλλεπάλληλων συγκρούσεων.
Όλα αυτά δείχνουν το κλίμα της εποχής, ενώ αξίζει να σημειώσουμε ότι στις 22 Ιουλίου της ίδιας χρονιάς, τοποθετούνται δώδεκα ωρολογιακές βόμβες στην Αθήνα και τον Πειραιά. Λίγες μέρες μετά η αστυνομία ανακοινώνει την εξάρθρωση νεοφασιστικής οργάνωσης. Εννέα άτομα παραπέμπονται στον εισαγγελέα:
Ν. Μιχαλολιάκος, Αλ. Μαριούκλας, Δ. Παπουτσάς, Γ. Ηλιόπουλος, Λογγίνος Παξινόπουλος, Αχ. Παγώνης, Αθ. Καρακατσάνης, Θ. Μάρης, Ι. Γιαννακόπουλος. Τελικά σε δίκη θα παραπεμφθούν μόνο για παράνομη κατοχή, κατασκευή και παράδοση εκρηκτικών οι: Ν. Μιχαλολιάκος, Γ. Ηλιόπουλος, Δ. Παπουτσάς και Αλ. Μαριούκλας.
Πώς σχετίζονται όλα τα παραπάνω με την "Εμμανουέλα" και τη θρυλική Σίλβια Κριστέλ; Εν πολλοίς, είναι αλληλένδετα.
Γιατί οι διαδηλώσεις στον δρόμο και η μάχη με τα σταγονίδια του φασισμού έφεραν τη δημοκρατία και η Σίλβια στις αίθουσες προκάλεσε την σταδιακή άρση της λογοκρισίας.
Κάπως έτσι, στις 17 Απριλίου του 1975 λοιπόν, το δημοκρατικό πλέον πολίτευμα της χώρας, αποφάσισε να απαγορεύσει την προβολή του πρώτου "επεισοδίου" της σειράς ταινιών που διαπαιδαγώγησε ερωτικά γενιές και γενιές ανδρών και γυναικών, όπως δεν μας διαπαιδαγώγησε κανένα σχολείο (το ζήτημα της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία θα το θίξουμε σε άλλο άρθρο).
Εμείς άλλωστε, οι εκπρόσωποι της γενιάς των νέων "τριαντάρηδων", έχουμε συνδεθεί άρρηκτα με την περσόνα των περίφημων ταινιών που καθόρισαν το τι σημαίνει ερωτικός κινηματογράφος.
"Ο πρόεδρος, ο εισαγγελέας και οι σύνεδροι του δικαστηρίου που δικάζει την υπόθεση της ερωτικής ταινίας "Εμμανουέλα", παρακολουθούν σε ιδιωτική προβολή το έργο προκειμένου να μορφώσουν ανέτως προσωπική άποψη επί του θέματος. Κατά τη διάρκεια της δίκης, καθηγητές Πανεπιστημίου καταθέτουν ότι η ταινία "τιτρώσκει βαναύσεως την κοινώς παραδεδειγμένη παρ' ημίν ηθικήν" και "διεγείρει τον σεξουαλικό ίμερο". Τελικά η ταινία απαγορεύεται ως άσεμνη ενώ οι αιθουσάρχες αθωώνονται".
Με λίγα λόγια η πρώτη Εμμανουέλα κατάφερε να επιτύχει τον στόχο της, να "διεγείρει", δηλαδή τον "σεξουαλικό ίμερο" αλλά θεωρήθηκε πολύ προκλητική για τα δεδομένα του καιρού εκείνου.
Για να είμαστε απολύτως ακριβείς, η πρώτη ταινία του Just Jaeckin βγήκε στους γαλλικούς κινηματογράφους στις 26 Ιουνίου του 1974 και ήρθε με μικρή καθυστέρηση στην Ελλάδα. Οι ελληνικές εφημερίδες της εποχής κάλυψαν το θέμα αναμεταδίδοντας τις αντιδράσεις από όλες στις χώρες στις οποίες γινόταν η προβολή.
Δώσε "πετσοκομμένη" τσόντα στον λαό
Η "Εμμανουέλα" παίχτηκε αρχικά στο Όπερα της Ακαδημίας, λίγες μέρες όμως μετά την πρεμιέρα αποσύρθηκε αποκτώντας μυθικές διαστάσεις μιας και όλοι εύχονταν να επανέλθει στις αίθουσες. Μέχρι να αποσυρθεί είχε προλάβει να κόψει χιλιάδες εισιτήρια ενώ χαρακτηριστικές είναι οι αναφορές πως ζευγάρια πήγαιναν μαζί σινεμά για να δουν το "πονηρό έργο".
Στο Λονδίνο η ταινία είχε χαρακτηριστεί αυστηρώς ακατάλληλη και προβλήθηκε με πολλές σκηνές κομμένες. Το ίδιο δεν συνέβη στη Γαλλία όμως όπου παιζόταν επί 13 συναπτά έτη σε κινηματογράφο στο Champs-Elysses του Παρισιού, με την ένδειξη "ακατάλληλη για ανηλίκους".
Στις ΗΠΑ, ήταν η πρώτη φορά για την Columbia Pictures που διένειμε ταινία "αυστηρά ακατάλληλη για ανηλίκους" και μία σπάνια κίνηση για μεγάλο στούντιο. Η εταιρεία το αποφάσισε κατόπιν στατιστικών στοιχείων που έδειξαν ότι στη Γαλλία ήταν δημοφιλέστατη μεταξύ και του γυναικείου κοινού.
Η "Εμμανουέλα" δίχασε ακόμη και τις φεμινιστικές οργανώσεις καθώς υπήρξαν διαμαρτυρίες ότι η καυτή ηρωίδα παρουσιαζόταν ως αντικείμενο ανδρικών φαντασιώσεων, με την αντίθετη πλευρά να υποστηρίζει ότι συμβόλιζε τη γυναικεία δύναμη και απελευθέρωση. Όπως και να' χει η Κριστέλ έγινε με το "καλημέρα" ένα σύμβολο του σεξ και συνέχισε να παραδίδει μαθήματα ερωτισμού στη μεγάλη οθόνη, σε τέσσερις ακόμη συνέχειες της "Εμμανουέλας" από το 1974 μέχρι το 1993, αλλά και στον "Εραστή της Λαίδης Τσάτερλι".
"Δούλευα σαν μοντέλο και είχα πάει στο διπλανό στούντιο για ένα διαφημιστικό όταν αποφάσισα να δοκιμάσω και για την ταινία. Ο σκηνοθέτης μου ζήτησε να βγάλω το φουστάνι μου κι εγώ απλά το άφησα να πέσει στο πάτωμα. Μετά έμεινα γυμνή μπροστά του για ώρα, συζητώντας και καπνίζοντας. Ήμουν πολύ άνετη, αυτό ήταν όλο", δήλωνε το 1994 σε συνέντευξη της η Σίλβια Κριστέλ για τα πρώτα γυρίσματα.
Ας επιστρέψουμε όμως στο 1974. Ένα χρόνο μετά την λογοκρισία και την εκδίκαση της υπόθεσης, διαφοροποιήθηκαν μερικώς τα ήθη και το ελληνικό κοινό είχε την ευκαιρία να δει το "απαγορευμένο" με την ένδειξη "αυστηρώς ακατάλληλο για ανηλίκους" και με αρκετές σκηνές να έχουν κοπεί, ακολουθώντας κατά γράμμα το βρετανικό πρότυπο.
Η απαρχή της απενοχοποίησης του "soft" πορνό είχε γίνει, έστω κι αν για αρκετά χρόνια ακόμα, οι "τσόντες" παίζονταν χωρίς επίμαχες σκηνές άκρατου αισθησιασμού.
Η αμφιλεγόμενη για τη μεταπολίτευση και αρκούντως προκλητική softcore παραγωγή, έλαβε πανηγυρικής υποδοχής σε κινηματογράφους όπως το Νιρβάνα της Λεωφόρου Αλεξάνδρας όπου στις προβολής το κοινό συμμετείχε μαζικά και ενεργά.
Για πρώτη φόρα τότε ακούστηκε εντός ελληνικής αίθουσας η προσφώνηση "Άξιος! Άξιος" που στη συνέχεια ακουγόταν κατά κόρον και στις ταινίες του Κώστα Γκουσγκούνη.
Αξίζει εδώ να σημειώσουμε πως η ταινία ακολούθησε την τύχη της νουβέλας πάνω στην οποία βασίστηκε ως προς τη λογοκρισία που αντιμετώπισε.
Το σενάριο βασίστηκε λοιπόν στο βιβλίο "The Joys of a Woman" της Εμμανουέλ Αρσάν, που θεωρήθηκε η "αληθινή" Εμμανουέλα. Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 1967 και περιγράφει τις ερωτικές περιπέτειες μιας "απελευθερωμένης" νεαρής. Αρχικά απαγορεύτηκε στη Γαλλία, αλλά τελικά διαδόθηκε στο αναγνωστικό κοινό, ενώ η μεταφορά του σε ταινία το απογείωσε.
Η Εμμανουέλ Αρσάν:
Στα χρόνια που ακολούθησαν η "Εμμανουέλα" άνοιξε το δρόμο και για άλλες παρόμοιες παραγωγές, έθεσε εντός νόμου το κινηματογράφο της "κλειδαρότρυπας" και "έμαθε" το σεξ στους εφήβους κάνοντας πιο οικείο το γυμνό σώμα.
Η πρώτη "Ιέρεια", η Σίλβια Κριστέλ, έφυγε πρόωρα από τη ζωή στα 60 της χρόνια τον Οκτώβριο του 2012.
H ίδια πάντως ένιωθε εγκλωβισμένη στην εικόνα του σεξ συμβόλου που την ακολουθούσε μέχρι το τέλος της ζωής της και που μοιάζει μοιραίο να την συνοδεύει και μετά θάνατον.
Εκτός από την Κριστέλ, άρρηκτα με τον ρόλο συνδέθηκαν και οι Marcela Walerstein, Krista Allen στο έπος των 90s, "Emmanuelle in Space", η Holly Sampson του "Emmanuelle 2000" και η Natasja Vermeer.
H Krista Allen:
Μιας και θίγουμε το ζήτημα "Εμμανουέλα και Ελλάδα", αξίζει να κάνουμε αναφορά στη "δική" μας σχετική παραγωγή. Πρόκειται για το φιλμ "Η μαύρη Εμμανουέλα" του 1980 σκηνοθεσίας Ηλία Μυλωνάκου με πρωταγωνίστρια τη Laura Gemser.
Πλοκή:
Η Εμμανουέλα, αφού πληρώνει ένα δολοφόνο για να σκοτώσει τον έκφυλο άντρα της, πηγαίνει στην Κύπρο μαζί με τη θετή κόρη της. Εκεί θα τις ακολουθήσει ο δολοφόνος για να τις εκβιάσει, και η Εμμανουέλα θα τον σκοτώσει.
Trivia:
Η ταινία προβλήθηκε τη σαιζόν 1979-1980 και έκοψε 25.413 εισιτήρια. Ήρθε στην 15η θέση σε 26 ταινίες.
Το φιλμ είναι Ελληνοκυπριακής παραγωγής και είναι στην Αγγλική και Ιταλική γλώσσα. Επίσης κυκλοφόρησε στο εξωτερικό με τον τίτλο "Emanuelle queen of sados".
......................................................................................................................................................................
Στείλτε μας τη φωτογραφία , το video ή το μήνυμα σου για να καταγγείλεις
και να δείξεις αυτό που θέλεις. Όλοι μαζί μπορούμε να έχουμε το
Κερατσίνι που θέλουμε!
Επικοινωνία με το KERATSINIVOICE:
Email: keratsinivoice@gmail.com
Email: keratsinivoice@gmail.com
Κάντε like το keratsinivoice στο facebook
Follow us στο twitter
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου