23 Μαρ 2017

Αιχμαλωτίζοντας την παιδεία...

Η ιστορία του σύγχρονου ευάλωτου σχολείου χαρακτηρίζεται από τον καταιγισμό των μεταρρυθμίσεων και τη διάβρωση των θεσμών λειτουργίας του. Στο πλαίσιο της βαθμοθηρικής,
χρησιμοθηρικής και τεχνοκρατικής σύνθεσής του, αντιτάσσεται η αγέρωχη στάση και προσφορά της ελληνικής σκέψης και αισθητικής στο διάβα των αιώνων.



Η δήθεν δωρεάν παιδεία, στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτε άλλο, από μια δαπανηρή, εφήμερη δωδεκαετή ενασχόληση. Το πιο ανησυχητικό, ωστόσο, είναι η άρρηκτη σχέση της με την πολιτική και ότι - κατά συνέπεια – πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στις αρμοδιότητες του εκάστοτε κυβερνήτη – νομοθέτη. Ο Αριστοτέλης διατύπωσε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο την παρακάτω θέση: « Αναμφισβήτητα, καθήκον του νομοθέτη είναι να ασχοληθεί σχολαστικά με την παιδεία των νέων. Γιατί αυτό, αν δεν γίνεται στις πόλεις , φθείρει τα πολιτεύματα». (1337α 11-14 )

Τι γίνεται, όμως, όταν από το επονομαζόμενο δημοκρατικό σχολείο εκλείπει εκείνο το πολιτικό πρόγραμμα στο οποίο εδράζονται οι προϋποθέσεις για την ύπαρξη γόνιμου διαλόγου και προαγωγής της επιρροής του ρόλου της παιδείας;

Οι παρεχόμενες εξειδικευμένες γνώσεις περιθωριοποιούν τον « νεανία » από τις ουσιαστικότερες γενικότερες γνώσεις και την ενεργό συμμετοχή του στα κοινά. Η ανάλυση των κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών αναλύσεων απουσιάζουν από το ανθρωποκεντρικό σχολείο, με συνέπεια την αποσύνθεση του ορθολογικού τρόπου σκέψης του και τη βαθμιαία διανοητική τύφλωσή του. Με άλλα λόγια, όπως σημείωσε για άλλη μια φορά ο Αριστοτέλης, τίθεται και εκτίθεται η συλλογική ευθύνη της κοινωνίας, η οποία πρέπει να καθορίσει με τον πιο αποφασιστικό τρόπο, τι είδους πολίτες επιδιώκει.

Το προαναφερόμενο χρησιμοθηρικό μέρος της σύγχρονης παιδείας, όσο κι αν είναι αναπότρεπτο, είναι δευτερεύον. Απώτερος στόχος οφείλει να είναι η καλλιέργεια και η γνώση όλων των εμπερικεκλεισμένων στοιχείων της παιδείας που αρμόζουν σε ανθρώπους ελεύθερους και όχι σε πνευματικά ανδράποδα. Εδώ, λοιπόν, λαμβάνει χώρα η ηθικοπλαστική διάσταση της παιδείας, η οποία ακονίζει την κριτική σκέψη, μεταγγίζει ιδανικά και δρασκελίζει τα στενά όρια του κυρίαρχου ατομικισμού.

Μοιραία, αυτό που μένει, είναι το παιδαγωγικό καθήκον για παροχή ερεθισμάτων στους νέους, μεταλαμπάδευση παιδευτικών εφοδίων για ένα δυναμικά ανώτερο μέλλον και αναχαιτισμός των ωφελιμιστικών και αποσπασματικών γνώσεων. `Αλλωστε, όπως μεταβίβασε και ο δάσκαλος του Αριτοτέλη, ο Πλάτωνας, « η εκπαίδευση είναι ο δεύτερος ήλιος για τους ανθρώπους ».

Ευαγγελία Δήμου
Φιλόλογος -Εκπαιδευτικός

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Recent Posts Widget

ΝΙΚΑΙΑ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ