Βασικό αντικείμενο της μελέτης των Διεθνών Σχέσεων αποτελεί το διακρατικό σύστημα και οι σχέσεις που αναπτύσσουν τα κυρίαρχα κράτη μεταξύ τους. Μπορεί να κράτη να είναι κυρίαρχα εντός του πλαισίου τους όμως αυτό δεν σημαίνει ότι μένουν ανεπηρέαστα το ένα από το άλλο. Αντιθέτως αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους σε τέτοιο βαθμό που κρίνεται απαραίτητη η συνεχής αναζήτηση νέων τρόπων συνύπαρξης και επικοινωνίας. Η ασφάλεια, η ελευθερία, η δικαιοσύνη η ευημερία και η τάξη αποτελούν τις πέντε βασικές αξίες που καλούνται τα κράτη να υπηρετούν. Πρωταρχικό μέλημα του κράτους είναι η διατήρηση της ασφάλειας, είτε αυτό επιτυγχάνεται μέσω της σύναψης συμμαχιών είτε μέσω της διαμόρφωσης μιας ισορροπίας στρατιωτικής ισχύος, στην οποία δεν θα υπάρχει ηγεμόνας που θα επιβάλει την θέληση του.
Η περίπτωση της Δανίας
Η Δανία κατέκτησε την Γροιλανδία το 1830, που αποτελεί το μεγαλύτερο νησί του κόσμου και περίπου το 81% του συνόλου του καλύπτεται από πάγο. Νοτιοανατολικά του νησιού βρίσκονται ο Ατλαντικός Ωκεανός και η Ισλανδία, ανατολικά η Γροιλανδική θάλασσα, βόρεια ο Αρκτικός Ωκεανός και δυτικά ο Κόλπος Μπάφιν και ο Καναδάς. Το 1978 η Βουλή της Δανίας παραχώρησε αυτονομία στην Γροιλανδία. Από τον επόμενο χρόνο η συμφωνία τέθηκε σε ισχύ και διοικείται από τότε από μια κυβέρνηση συνεργασίας, την «HomeRuleGovernment». Το 1985, έπειτα από δημοψήφισμα, αποχωρεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τότε ΕΟΚ, λόγω διαφωνιών για την αλιευτική πολιτική. Τέλος το 2009 η Γροιλανδία αποκτά διευρυμένη αυτονομία. Το καθεστώς αυτό αναγνωρίζει το λαό της ως αυτόνομο, που υπό την προστασία του Διεθνούς Δικαίου, διατηρεί το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης. Εκτός από την διευρυμένη αυτονομία εκχωρήθηκαν στο νησί τα αποκλειστικά δικαιώματα στους πόρους, που του αναλογούν στην Αρκτική και στον έλεγχο επί του συστήματος δικαιοσύνης και δημόσιας τάξης. Η ασφάλεια και η εξωτερική πολιτική της χώρας παρέμειναν υπό τον διακριτικό έλεγχο της κεντρικής κυβέρνησης. Η Γροιλανδία συνεχίζει να αποτελεί τμήμα της Δανίας αλλά ευελπιστεί στην οριστική της ανεξαρτησία, γεγονός που προκαλεί έντονη δυσφορία στην Δανία. Η Αμερικανική Γεωπολιτική Εταιρία προβλέπει ότι τα Γροιλανδικά αποθέματα μπορεί ν α φτάσουν και τα 31 δισεκατομμύρια βαρέλια, μια παραγωγή ικανή να κατατάξει το Νησί στην 19η θέση ανάμεσα στις πετρελαϊκές δυνάμεις του πλανήτη.
Η Κοπεγχάγη δεν θα μπορούσε παρά να διεκδικεί μερίδιο από τα κέρδη. Η συμβιβαστική συμφωνία προβλέπει ότι το νησί θα εισπράττει τα πρώτα 10 εκατομμύρια ευρώ από τη εκμετάλλευση των κοιτασμάτων πετρελαίου, ενώ τα επιπλέον έσοδα θα μοιράζονται μεταξύ της αυτόνομης και της κεντρικής κυβέρνησης. Οι Αμερικάνοι διατηρούν εκεί αμερικανική βάση από την δεκαετία του ‘50. Μάλιστα μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου είχαν προτείνει στην Δανία να τους πουλήσει το νησί έναντι 100 εκατομμυρίων δολαρίων. Αν τελικά η Γροιλανδία ανεξαρτητοποιηθεί, αυτόματα η Δανία παύει να αποτελεί Αρκτικό κράτος.
Η Δανία εμπλέκεται και σε μια διαμάχη με τον Καναδά που αφορά το νησί Hans, το οποίο βρίσκεται στο στενό Naires, ανάμεσα στην Γροιλανδία και τη νήσο του Ellesmere.
NήσοςHans
Το μικρό, ακατοίκητο νησί αποτελεί αντικείμενο διεκδίκησης μεταξύ των δύο χωρών από το 1973. Το συγκεκριμένο νησί διαδραματίζει ιδιαίτερο ρόλο για τον Καναδά, καθώς αποτελεί το παρατηρητήριο της βορειανατολικής εισόδου του Βόρειου-Δυτικού Περάσματος. Οι δύο χώρες αποφάσισαν να εκτονώσουν το μεταξύ τους τεταμένο κλίμα σε μια συμβιβαστική λύση. Η λύση αυτή προέβλεπε η Καναδική κυριαρχία να εκτείνεται μέχρι τις ακτές του νησιού, ενώ η Δανία θα διατηρούσε τις αξιώσεις της σε ολόκληρο το νησί.
Η ανάγκη για συνεργασία ανάμεσα στις δυο χώρες για τον καθορισμό του εξωτερικού ορίου της υφαλοκρηπίδας στα βόρεια της Γροιλανδίας και του Καναδά δικαιολογεί απόλυτατον συμβιβασμό. Η Δανία επικύρωσε την UNCLOS του 1982 το 2004 και από τότε έχει επιδοθεί σε έντονη ερευνητική δραστηριότητα προκειμένου να εγείρει βάσιμες αξιώσεις στη υφαλοκρηπίδα των δύο αυτών βορειοατλαντικών κομματιών, πριν λήξει η προθεσμία για την υποβολή της πρότασης το 2014. Η ερευνητική προσπάθεια καθίσταται ιδιαίτερα δυσμενής για αυτό και η συνεργασία των δύο χωρών κρίθηκε απαραίτητη με απώτερο σκοπό την διαπίστωση μιας πιθανής σύνδεσης των υφαλοκρηπίδων τους και της κορυφογραμμής του Lomonosov.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου